Zuid Ethiopië met kluppers

Vanuit Amsterdam vlieg je naar Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië.
Je wordt opgehaald op Bole International Airport en naar het hotel gebracht. Een eerste kennismaking met de miljoenenstad. Ethiopië is ongeveer 28 keer Nederland en heeft 112 miljoen inwoners waarvan er 17 miljoen mensen in Addis Abeba wonen.

Nadat je rustig de ochtend hebt doorgebracht, stappen we tegen elf uur in de bus om kennis te maken met Addis Abeba. Een bezoek aan het National Museum met het skelet van Lucy, de oudste gevonden mens. We gaan naar de Kathedraal waar keizer Haile Selassie en zijn vrouw liggen begraven en bezoeken de Entoto heuvel met een prachtig uitzicht. Hier ontmoet je de vrouwen die wel 40 kilo bossen takken op hun rug sjouwen om op de markt te verkopen.

Vandaag vliegen we naar het oosten van het land. Van Addis Abeba naar Dire Dawa. Voordat we in Harar aankomen bezoeken we het stationnetje van Dire Dawa. Het treinstation in Dire Dawa was het enige formele tussenstation op de spoorlijn die opereerde van Djibouti aan de kust naar Addis Abeba in de Ethiopische hooglanden. De spoorlijn die werd aangelegd en geëxploiteerd tijdens het bewind van keizer Menelik II en werd voltooid in 1929 en het stationnetje is nu een museum.
Het hart van de qat-wereld in Ethiopië is in het oosten in Awaday. Iedere dag is er een markt waar een bloeiende handel in qat is dat bestemmingen als Djibouti en Somaliland heeft. Het is een legale drug in Ethiopië, een stimulerend middel dat door velen wordt gebruikt: chauffeurs, studenten en docenten, om er maar een paar te noemen.

Harar een oude historische stad dat vroeger een knooppunt was in de handelsroutes. Een stadswandeling door de smalle straatjes met de gekleurde huizen mag niet ontbreken. De markt met alle specerijen, het huis van Rimbaud, de slager die de gieren voert of het bezoek aan een traditioneel Harari huis. Je komt ogen te kort als je door de straatjes slentert die vol staan met naaimachines en specerijen. Deze stad is de bakermat voor de qat. Vooral mannen zijn verslaafd en liggen laveloos in de goot. ‘s Avonds is er de mogelijkheid om mee te gaan naar het voeren van de hyena’s. Mocht je dat al een keer willen, dan is hier je kans.

Een bezoek aan het dorpje Babil. Onderweg is er een stop bij de Vallei van Wonderen. In het kleine dorpje Babil is de marktdag en is het een drukte van belang. Velen komen om hun waar of vee te verkopen op de markt en het transport zijn kamelen vol geladen met waar zoals ook schapen en geiten. Weliswaar zijn er meer kamelen dan mensen maar het laat zien dat het een gebied is waar veel met kamelen vervoerd . Het is een klein dorpje met de lokale vriendelijke bevolking en de waterput in het midden van het dorp. De bewoners vullen hier hun watervoorraad aan zowel voor het huishouden als voor het vee. Dat geeft een zeer lokale sfeer.

We reizen met een minibus van Harar naar Awash National Park met de bekende watervallen. Ook vandaag valt er weer genoeg te beleven en stoppen we regelmatig om de benen te strekken. Wellicht ontmoeten we de stammen uit de kleine dorpjes. Overnachten doen we in het Awash National Park. Een grote waterval met de krokodillen die liggen beneden te wachten op vis. Met het ruizen van de waterval vallen we in slaap om de volgende ochtend een vogelexcursie te maken.

Na een vogelexcursie vroeg in de ochtend, rijden we van het Awash National Park op een prachtige route naar het Langano meer. Een lodge aan het strand waar de strandstoelen klaar staan. In het Abijatts – Shalla National Park is het mogelijk om een wandeling te maken bij het Chitu-meer. Een ondiep gekleurd kratermeer waar flamingo’s van dichtbij zijn te bewonderen. Hier schijnt de gloed van 1000 flamingo’s over het water.

We stappen in onze  4-WD-auto’s omdat de stammen in Zuid Ethiopië alleen via zandwegen zijn te bereiken. In de middag rijden we door de Guge Mountains, het leefgebied van de Dorze stam. Een enthousiaste bewoner laat ons de leefwijze van de Dorze zien en vertelt over de huttenbouw. Zij maken koekjes van de stam van een bananenboom. Vanwege de schaarse landbouwgrond is men rond 1900 overgegaan op weven. In heel Ethiopië is hun weeftechniek bekend en langs de kant van de weg staan kraampjes met geweven producten. De Dorze zijn de vervaardigers van de nationale kledij van Ethiopië. De Shamma, een zeer fijn geweven witte doek, wordt gedragen bij kerkbezoek. Opvallend zijn de hoge Dorze-hutten tot wel 12 meter hoog in de vorm van een bijenkorf en gemaakt van organisch materiaal.

De Omo-vallei is het leefgebied van vele opmerkelijke stammen. Vandaag bezoeken we de Konso stam. Hun dorp ligt op een heuvel en is beschermd door een hoge wal van takken. De hutten hebben een totaal andere bouw dan die van de Dorze. De Konso stam kent een afwijkende levensstijl: als enige stam in de vallei hebben zij een terrascultuur. Bekend zijn de Konso’s vooral om hun ‘waga’s’, graftotems in de vorm van houten voorouderbeelden. De gids vertelt ons er van alles over. We maken een korte wandeling door ‘New York in Ethiopia’, een gebied met rotsformaties gevormd door de natuur. In een lokaal café, waar de muren zijn versierd met primitieve kunst, drinken we een aperitief, de daar gemaakte honeywine.

In de ochtend komen mensen uit de bergen en afgelegen dorpjes naar de Dimeka markt om hun waar te verkopen of de wekelijkse boodschappen te doen. Een kleurrijke markt bezocht door vele stammen zoals de Hamar, Banna en Ari. Ook de Tsamai stam is hier regelmatig te zien. De Tsamai mannen hebben kleurrijke oorbellen en kettingen, versieren hun benen en proberen meisjes het hof te maken. De markt is ook een prima mogelijkheid om souvenirs te kopen. Als het lukt brengen we een bezoek aan de ‘Bull jump’ ceremonie vanuit onze slaapplek in Turmi.

Na het ontbijt stappen we in de auto’s en gaan we de Arbore stam bezoeken. De Arbore stam bestaat uit circa 25.000 mensen en ook deze stam is prachtig uitgedorst met veel kralen kettingen. In en rondom Turmi is tevens het leefgebied van de Hamar stam. Het is de grootste stam in dit gebied. We komen onderweg vaak Hamar mensen tegen als ze terugkomen met hun vee. Hamar zijn nomadische veetelers. In de middag gaan we naar de markt in Turmi waar we voornamelijk de Hamar mensen ontmoeten.

De Karo stam waar nog ongeveer 1000 stamleden van zijn is de kleinste stam in aantal. In de Lower Omo vallei aan de oevers van de Omo rivier ligt het dorpje Kolcho. Hier leeft deze stam nog in een traditionele manier . De Karo is bekend om zijn body painting en van jongs af aan leren de kinderen de motieven. De kleuren die ze gebruiken zijn rechtstreeks uit de natuur. Wit wordt verkregen uit gips en geel uit een mineraal gesteente. Het mengsel wordt met een beetje water aangemaakt en met een geschikt stokje op het gezicht aangebracht. Onderweg passeren we de Nyangatom stam in Kangatan.

In de Omorate leeft de Dassenech stam. In een uitgeholde boomstam steken we de rivier over en aan de overkant popelen de mensen om gefotografeerd te worden. Hun versieringen bestaan uit mooie gekleurde kralen in allerlei kleuren. Ze zien er prachtig uit. Het dorpje Jinka wacht op ons maar voordat we er inchecken in ons hotel brengen we een bezoek aan de Alduba markt waar we de kleurrijke stammen weer tegen komen.

Vandaag staat de dag in het teken van de Mursi stam. De jeeps banen zich een slingerweg door het Mago National Park. De Mursi vrouwen hebben een schoteltje in de onderlip, een teken van schoonheid, terwijl ze hun hoofd versieren met diverse attributen. Voor een paar Birr poseren ze voor een mooi plaatje. Ook versieren meisjes hun lichaam met inkepingen met allerlei motieven.
De Mursi stam zijn een bijzonder fotogenieke stam, die je wilt zien als je in Zuid Ethiopië bent. ‘s Middags is er een bezoek aan de Ari stam.

Nadat we het Jinka museum hebben bezocht verlaten we de Omo-vallei en gaan richting Yabello. Onderweg bezoeken we nog de Key Afar markt waar de bevolking hun producten en waar aanbieden. De vrouwen en mannen zitten gezellig naast elkaar in de schaduw van een boom. Hier kan je de heerlijkheid van eigen gebrouwen bier proeven. Een levendige markt met verschillende stammen.

Heb je zin om in de krater van Yabello het zoutmeer El Sod te bezoeken? Het is bloedheet in de krater, er kronkelt een steil pad naar beneden en bij het meer aangekomen voelt het aan alsof je in een snelkookpan staat. Je daalt ongeveer 400 meter naar beneden waar het zwarte goud wordt gewonnen. De mannen staan in het zoutmeer en halen het zwarte zout in grote brokken naar boven. De ezeltjes die klaar staan vervoeren het verder tegen de steile helling naar boven. In dezelfde regio woont de Borana stam. Deze stam staan bekend om de diepe traditionele waterputten. Zij zijn de belangrijkste waterbron voor vee en consumptie in het droge seizoen. De putten zijn bekend als de Singing Wells.

Zo langzamerhand komen we aan het einde van onze reis. Wij rijden van Yabello naar Yirgalem. Dwars tussen de koffieplantages door waar we zeker stoppen bij de Sidamo stam en een koffieplantage bezoeken. Ethiopië is de geboorteplaats van koffie. Het land produceert enkele van de beste koffiesoorten ter wereld. Ben je er klaar voor om een expert in Ethiopische koffie te worden?

Nu we de Omorate verlaten wordt de weg weer van asfalt en je merkt dat de bevolking verandert. Het Hawassa-meer is zeer visrijk. Iedere ochtend gaan de vissers vroeg het meer op om tilapia binnen te halen. Als de kinderen de vis schoonmaken wachten de maraboes op visafval. We maken een wandeling langs het noordelijk deel van het meer om vogels te spotten en een vissersdorp te bezoeken. In de avond komen we aan in de stad Addis Abeba.

De reis “Zuid Ethiopië met kluppers” loopt ten einde. In de ochtend zullen we aankomen in Amsterdam. Home sweet home.